Alles wat je moet weten over indexbeleggen

Als je net begint met beleggen komen er waarschijnlijk veel nieuwe begrippen op je af. Als beginnende belegger zal je waarschijnlijk vaak de tip krijgen om te starten met indexbeleggen, maar wat is dat nou eigenlijk? In deze blog ga ik je helemaal bijpraten over wat indexbeleggen is, waarom het interessant is en hoe je het doet. 

Wat is indexbeleggen?

Indexbeleggen is een vorm van passief beleggen. Als je het heel globaal bekijkt zijn er twee manieren van beleggen: actief beleggen en passief beleggen. Actieve beleggers proberen de markt te verslaan door te investeren in aandelen van de beste bedrijven en hun aan- en verkopen op het juiste moment te doen door de markt te timen. Passieve beleggers beleggen op een manier die veel minder actie vereist. Zij proberen de markt niet te verslaan, maar te volgen. Dat doen ze meestal door te beleggen in trackers zoals indexfondsen of ETF’s die een bepaalde index volgen. Trackers zijn financiële producten die een index volgen en de prestaties ervan proberen na te bootsen.

Tip: Download het gratis ebook over beginnen met beleggen

Waarom is indexbeleggen interessant?

Indexbeleggen is een manier van beleggen waarbij je met relatief weinig geld, kennis een mooi gemiddeld rendement kunt behalen. Het is daarom een goede optie voor de beginnende (of luie) belegger. Daarnaast blijkt het keer op keer dat de markt verslaan door actief te beleggen vrijwel onmogelijk is op de lange termijn, dus waarom zou je dan veel tijd en moeite stoppen in het maken van fundamentele analyses en het diversificeren van je beleggingsportefeuille als je het jezelf ook makkelijk zou kunnen maken?

Wat zijn de voordelen van indexbeleggen?

Met indexbeleggen kan je gemakkelijk spreiding aanbrengen in je beleggingsportefeuille doordat je met één transactie in veel verschillende bedrijven kan investeren. Wanneer je belegt in een tracker die de gehele Dow Jones of AEX index volgt ben je door die spreiding een stuk minder gevoelig voor faillissementen van specifieke bedrijven. Daardoor hoef je ook niet heel de dag bezig te zijn met je beleggingen. Een ander voordeel van indexbeleggen is dat je lagere kosten hebt dan wanneer je zou beleggen in actief beheerde beleggingsfondsen. Ook is indexbeleggen goedkoper dan zelf elk aandeel dat in een index zit apart te kopen vanwege de transactiekosten. 

Wat zijn ETF’s en indexfondsen?

ETF staat voor exchange traded fund (op de beurs verhandeld fonds). Een ETF is net zo makkelijk verhandelbaar als een aandeel, op ieder moment dat de beurs open is kan je ETF’s kopen of verkopen. Een indexfonds is een passief beheerd beleggingsfonds dat ernaar streeft om een index te volgen en is eens per dag te verhandelen. Er zijn wel wat meer verschillen tussen ETF’s en indexfondsen, maar in de praktijk zijn de verschillen erg klein en komt het ongeveer op hetzelfde neer. 

Lees ook: Indexfondsen vs ETF’s, dit zijn de belangrijkste verschillen

Wat kost indexbeleggen?

In ruil voor het onderhouden van een tracker worden door de uitgever ervan (zoals bijvoorbeeld Blackrock, Vanguard en Northern Trust) kosten berekend. Dat is de TER, de total expense ratio. In de meeste gevallen is de TER van trackers tussen de 0,2% en 0,4% per jaar. Daarnaast heb je ook nog te maken met een dividendlek als de tracker niet in Nederland geregistreerd is. Het dividend dat je daardoor misloopt kan oplopen tot 0,5% per jaar. De TER en het dividendlek komen bovenop de eventuele transactiekosten en beheerkosten die je broker rekent. Indexbeleggen wordt gekenmerkt door lage kosten doordat de ETF’s en fondsen die een index volgen niet actief beheerd worden. Zeker vergeleken met actief beheerde beleggingsfondsen zijn de kosten van indexbeleggen erg laag.

Welk rendement kan indexbeleggen je opleveren?

Natuurlijk kan ik niet in de toekomst kijken en je vertellen welk rendement je precies kan verwachten als je begint met indexbeleggen, maar ik kan je wel een indicatie geven. Als eerste is het goed om je te realiseren dat het rendement dat je behaald met indexbeleggen als het goed is overeenkomt met het rendement van de index die je volgt met je tracker. Een tracker die een hele specifieke index volgt heeft daardoor andere resultaten dan een tracker die een veel bredere index volgt. Als je ervoor hebt gekozen om te beleggen in een tracker die een wereldwijd gespreide index volgt, kan je op de lange termijn een rendement van gemiddeld 8% per jaar verwachten

Zitten er ook nadelen aan indexbeleggen?

Een nadeel van indexbeleggen is dat je alleen je tracker kan aankopen en verkopen. Als je dus een specifiek aandeel binnen de index niet wil hebben, dan kan je die niet zomaar verwijderen. Ook wordt vaak als nadeel genoemd dat je rendement nooit hoger kan zijn dan dat van de index die je volgt. Hierbij moet je je natuurlijk wel afvragen hoeveel kans er is op een hoger rendement als je zelf aan de slag gaat. In de praktijk blijkt het zelfs hedgefunds managers het niet te lukken om op de lange termijn de markt te verslaan.

Is indexbeleggen veilig?

Indexbeleggen kent net zoals “gewoon” beleggen natuurlijk risico’s, maar naast de gewone beleggingsrisico’s zijn er nog een paar dingen waar je rekening mee moet houden. Een vraag die vaak voorbij komt is “wat als de uitgever van mijn tracker failliet gaat?” Geen zorgen, want de meeste ETF’s en indexfondsen volgen een index door fysieke replicatie, dat wil zeggen dat ze de aandelen die in de index zitten daadwerkelijk kopen. Deze aandelen worden vervolgens bijna altijd in een andere entiteit ondergebracht dan de uitgever zelf. De uitgever kan dan failliet gaan of in de problemen komen, maar doordat jouw aandelen in een ander bewaarbedrijf zijn ondergebracht zijn ze veilig. Let op, dit is in het geval van fysieke replicatie. Beleg je in een indexfonds of ETF die een index synthetisch nabootst, dan zit het net wat anders.

Synthetische replicatie

In het geval van synthetische replicatie van ETF’s en indexfondsen worden de aandelen of obligaties die in de index zitten die gevolgd moet worden niet daadwerkelijk gekocht, maar wordt de index gevolgd met behulp van derivaten. Derivaten zijn producten waarvan de waarde afgeleid is van onderliggende producten zoals aandelen. De kosten van synthetische replicatie zijn lager dan die dan fysieke replicatie, maar voor jou als belegger zorgt synthetische replicatie ook voor een extra risico: het tegenpartijrisico. 

Het tegenpartijrisico

De uitgever van de tracker moet de derivaten die er nodig zijn om een index synthetisch na te bootsen van een tegenpartij kopen. Gaat die tegenpartij failliet en kan die niet aan diens betalingsverplichtingen voldoen, dan wordt het voor de uitgever van het indexfonds of de ETF ook erg moeilijk om aan hun betalingsverplichting richting jou te voldoen. Om het tegenpartijrisico bij synthetische replicatie te verminderen wordt er gewerkt met onderpanden, maar dat systeem is niet waterdicht. Voor de veiligheid van je beleggingen kan je daarom beter kiezen voor ETF’s en indexfondsen die werken met fysieke replicatie, maar als je wil indexbeleggen in moeilijk verhandelbare of exotische sectoren en in grondstoffen ontkom je vaak niet aan synthetische replicatie. 

Hoe kan je indexbeleggen?

Indexbeleggen kan je doen door te beleggen in indexfondsen of ETF’s die een index volgen. Als je wil gaan indexbeleggen moet je eerst uitzoeken welke indexen je graag wil volgen en welke trackers die specifieke index volgen. Onder de indexbeleggers zijn wereldwijd gespreide trackers het populairst, bijvoorbeeld trackers die de MSCI World Index volgen. Vervolgens is het een kwestie van uitzoeken bij welke broker of bank die producten te koop zijn en ze vervolgens te kopen, het liefst elke maand natuurlijk. Als je het indexbeleggen uitbesteed aan bijvoorbeeld Brand New Day of Peaks hoef je dat uitzoekwerk niet zelf te doen, wat de drempel om te beginnen met indexbeleggen een stuk kan verlagen.

Waar kan je indexbeleggen?

Er zijn verschillende partijen waarbij je kan starten met indexbeleggen. Als je al een account hebt bij een broker zoals BUX Zero, dan kan je daar een ETF aanschaffen op dezelfde manier als dat je een aandeel zou kopen. Een andere partij waar je zelf kan indexbeleggen is ABN AMRO met hun Zelf Beleggen Basis pakket. Wil je het uitzoekwerk helemaal uitbesteden, dan kan je kiezen voor bijvoorbeeld Meesman, Brand New Day of Peaks. Daar kan je wat meer ondersteuning verwachten. 

Tip: Download het gratis ebook over beginnen met beleggen

Is indexbeleggen iets voor jou?

Of indexbeleggen iets voor jou is moet je uiteindelijk natuurlijk zelf bepalen, maar er zijn wel een paar algemene punten die misschien kunnen helpen bij de afweging. Ten eerste krijg je bij indexbeleggen te maken met relatief lage kosten die dus minder zwaar op je rendement drukken. Ten tweede zijn er al veel onderzoeken gepubliceerd waaruit blijkt dat de markt bijna niet te verslaan is. Veel actieve beleggers realiseren (zeker op de langere termijn) minder rendement dan passieve beleggers, al bieden in het verleden behaalde resultaten natuurlijk geen garantie voor de toekomst. Ten derde heb je niet veel tijd en kennis nodig om bijvoorbeeld fundamentele analyses te maken en je beleggingsportefeuille te diversificeren als je ervoor kiest om te gaan beleggen in indexfondsen of ETF’s die een index volgen.