Een realistische schatting
Precies uitrekenen hoeveel een bachelor aan een hogeschool of universiteit kost, is vrijwel onmogelijk. Het verschilt natuurlijk ook van persoon tot persoon! Maar ik kan je wél een nauwkeurige schatting van de kosten van studeren geven. Hiervoor heb ik met drie eerstejaars studenten van het hbo en de universiteit gesproken. Samen hebben we naar diverse kostenposten gekeken. Die heb ik vervolgens vergeleken met de kosten van studeren volgens Nibud.
Verschil in kosten
Hoeveel een bachelor uiteindelijk gaat kosten, hangt voor het grootste deel af van of je thuis woont of niet. Een uitwonende student heeft veel meer kosten dan een student die thuis blijft wonen tijdens zijn of haar studie. Logisch natuurlijk, want een student die niet meer thuis woont, moet onder andere huur en de wekelijkse shopsessies bij de supermarkt betalen. Huur, collegegeld en boodschappen zijn de drie grootste kostenposten voor studenten.
Op kamers
Bij het kiezen van een studie heb je waarschijnlijk ook nagedacht of je op kamers gaat of niet. Soms is de afstand naar de universiteit of hogeschool gewoon te groot en moet je wel op kamers. Volgens het rapport van Kences is 53% van alle mbo-, hbo- en wo-studenten uitwonend. Onder hbo- en wo-studenten is dat respectievelijk 41% en 70%. Uit dat rapport bleek ook dat de landelijke kamerprijs inclusief gas, water, licht en gemeentelijke heffingen €436 is per maand. Als je een goedkope kamer zoekt, moet je in ieder geval niet in Amsterdam gaan kijken. In deze stad betaal je namelijk per m2 het meest voor een kamer.
Levensonderhoud
Volgens het recentste Nibud Studentenonderzoek uit 2017 zijn dit de gemiddelde kosten van levensonderhoud van Nederlandse uitwonende studenten. De kosten van collegegeld en huur zullen verderop in dit artikel uitgelicht worden.
– Boodschappen: €181
– Vervoer (naast de OV-kaart): €63
– Ontspanning, uitgaan en sport: €146
– Kleding en schoenen: €47
– Zorgverzekering: €106
– Telefoon: €26
Let wel: Sinds 2017 was de inflatie gemiddeld zo’n 2% per jaar. Voor een nog vollediger beeld van de prijzen van studeren in 2020, zal je bovenstaande kosten moeten vermeerderen met 2% per jaar. Een voorbeeld: Studenten waren in 2017 gemiddeld €181 per maand kwijt aan boodschappen. Nu in 2020, 3 jaar later, zullen studenten ongeveer €192 kwijt zijn per maand (€181 * 1,02 * 1,02 * 1,02 = €192).
Een meevallertje met betrekking tot je zorgverzekering is dat als je minder dan €30.481 per jaar verdient, je recht hebt op zorgtoeslag van €104 per maand. Dus dit zou betekenen dat als je niet veel aanvullende medische zorg nodig hebt, de zorgtoeslag vrijwel het hele bedrag van jouw zorgverzekering dekt.
Collegegeld hbo en wo
De meeste Nederlandse hbo- en wo-studenten betalen het wettelijk collegegeld. Voor schooljaar 2020/2021 is het wettelijke collegegeld €2.143. Vanaf het studiejaar 2018-2019 wordt het collegegeld gehalveerd voor eerstejaars studenten. Dus als je dit jaar begint met studeren, is het eerstejaars collegegeld €1072.
Studieboeken
Van elke studie krijg je een boekenlijst. Op deze lijst staan boeken die je moet kopen voor jouw opleiding. De studieboeken zijn vaak prijzig, maar gelukkig kun je flink op die boeken besparen door studieboeken tweedehands te kopen of de boeken in de universiteitsbibliotheek te lenen. Bovendien ga je sommige boeken die op de boekenlijst staan niet eens (zo vaak) gebruiken, dus vraag als het schooljaar begint aan tweedejaars studenten van jouw opleiding of ze die boeken nodig hadden voordat je ze koopt. De drie bachelorstudenten die ik geïnterviewd heb, hebben afgelopen schooljaar gemiddeld €403 betaald voor hun studieboeken. Twee van de drie studenten gaven aan dat ze niet alle aangegeven studieboeken hadden gekocht. Één van de studenten zei:
“De boekenlijst die ik kreeg, gaf aan dat de boeken in totaal €550 gingen kosten, maar ik heb niet alle boeken gekocht. Uiteindelijk heb ik maar €210 euro aan boeken uitgegeven.”
Hoe lang studeer je?
Het verschil tussen een hbo- en een wo-bachelor is, is dat een hbo-bachelor een jaartje langer duurt dan een wo-bachelor. Voor hbo-studenten is het dus duurder om hun bachelor af te maken dan voor een wo-student. Maar hoeveel kost nou die hele 3- of 4-jarige bachelor bij elkaar? Om een realistische schatting te maken, heb ik alle kosten die studenten maken opgenomen in het lijstje hieronder. De gemiddelde kosten komen van Nibud, Kences en uit het interview met de drie bachelorstudenten.
Dus, wat kost een studie tegenwoordig?
Bij het berekenen van de uiteindelijke kosten van een opleiding is er rekening gehouden met de halvering van het eerstejaars collegegeld. Bij deze berekening is er geen rekening gehouden met eventuele studievertraging of een vervolg opleiding zoals een hbo- of wo-master.
Onderaan de foto zie je de kosten van een bachelor opleiding. Minimaal €22.779 voor een hbo-opleiding en €16.812 voor een wo-opleiding als je thuis woont. Maar, ga je zoals de meeste studenten op kamers dan ben je voor een hbo-bachelor al snel €52.392 kwijt en voor een wo-bachelor €39.024. Studeren is gewoon echt heel duur tegenwoordig! Zeker omdat studenten nu geen basisbeurs meer ontvangen. Gelukkig kun je ook op sommige kostenposten bezuinigen zoals uitgaan, boodschappen en kleding kopen.
Hoe betalen studenten de kosten van studeren?
Zoals je ziet is studeren behoorlijk duur tegenwoordig. Natuurlijk kan je besparen op je kosten door bijvoorbeeld (langer) thuis te blijven wonen, maar zelfs in dat geval heb je nog behoorlijk wat kosten. De meeste studenten betalen dit door verschillende dingen te doen: ze lenen geld bij DUO, ze verdienen geld met hun bijbaantje of eigen onderneming, en in veel gevallen krijgen ze ook een ouderbijdrage van hun ouders. Soms kunnen studenten ook aanspraak maken op de aanvullende beurs van DUO. Helaas zijn de kosten zo gestegen dat studenten steeds meer zijn gaan lenen, momenteel leent 70% van de studenten gemiddeld €700 per maand! Daardoor is de gemiddelde studieschuld ook opgelopen tot een whopping €36.260. Om dat te voorkomen kan je een begroting maken.
Een begroting maken
In een begroting schrijf je al jouw verwachte maandelijkse inkomsten en uitgaven op. Zo kan je een inschatting maken van de verwachte kosten en weet je ook gelijk hoeveel je per maand moet verdienen met je bijbaan of bij DUO moet lenen om rond te kunnen komen. Als je om het half jaar een begroting maakt, is de kans dat je onnodig leent en dus een onnodig hoge studieschuld opbouwt een stuk kleiner. Op Growmaster heb ik een artikel geschreven over hoe je als student stapsgewijs een begroting kunt maken. Het is belangrijk dat je weet met welke kosten je tijdens het studeren te maken zal krijgen, want zo voorkom je onnodige financiële stress tijdens jouw studententijd!
Met deze kosten ben je er natuurlijk nog niet, want veel studenten doen ook nog een 1-, 2- of soms zelfs 3-jarige hbo- of wo-master nadat ze hun bachelor hebben afgerond. Ook zijn de kosten van studievertraging niet meegerekend, terwijl uit onderzoek van de LSVb uit 2016 blijkt dat bijna 60% van alle studenten studievertraging oploopt, met een gemiddelde uitloop van 13 maanden. Houd daar dus ook rekening mee als je een begroting maakt voor de kosten van je studie.
Had jij verwacht dat de kosten van een bacheloropleiding zo hoog waren?
Deze gastblog is geschreven door Yasmin (18). Op haar blog Growmaster schrijft ze artikelen over persoonlijke ontwikkeling en persoonlijke financiën, speciaal voor (aankomende) studenten!