Maaike Wind had een enorme studieschuld. Had ja, want na jarenlang alleen het minimum bedrag aflossen en zelfs de aflossing 5 jaar stil zetten besloot ze begin 2019 om het roer om te gooien en haar resterende studieschuld van €30.000 fanatiek af te lossen. Dat is haar uiteindelijk gelukt in twee jaar! Over haar aflosavontuur blogt ze op Fuck die Studieschuld. Ik vroeg haar de hemd van het lijf over haar studieschuld en studententijd, en bundelde haar antwoorden in dit interview.
Wie ben je en wat je doe?
Ik ben Maaike Wind en ik woon in Groningen met mijn zoontje en poes. Ik heb een hele grote studieschuld gehad, €51.759,61 om precies te zijn. Daar heb ik eerst alles fout mee gedaan: Stopgezet. Langzaam aflossen. Ik schaamde me voor mijn studieschuld, wilde er niet mee bezig zijn en probeerde hem zo veel mogelijk te negeren. Begin 2019 besloot ik om de resterende €30.000 in twee jaar af te lossen, omdat ik steeds meer stress van die studieschuld kreeg. Ik wilde niet heel mijn leven zo’n schuld hebben en wilde ook eens wat opbouwen!
Zag je op tegen het aflossen van je studieschuld?
Ja, ik bereidde me voor op een aantal rottige jaren waarin ik niks leuks zou kunnen doen. Die rottijd zou het wel waard zijn dacht ik, omdat ik dan daarna tenminste van mijn studieschuld af zou zijn. Tot mijn verbazing vond ik aflossen en bewuster met mijn geld omgaan veel relaxter en leuker dan ik had verwacht. Toen dacht ik, dit moet iedereen weten! Dus begon ik mijn blog, Fuck die Studieschuld.
€30.000 aflossen in twee jaar tijd is absoluut een achievement! Hoe kwam je in eerste instantie aan je studieschuld?
Ik moest mijn studie helemaal zelf betalen en wilde heel graag op kamers, dus begon ik te lenen. Ik werkte ook altijd, maar dat was niet genoeg om van rond te komen en ik wilde wel een leuke kamer en ik vond het leuk om naar de kroeg te gaan Niet dat ik super veel geld uitgaf hoor, maar ik was niet zo zuinig als nu met budgetteren en opletten in de supermarkt. Wat mijn studieschuld ook nog wel flink heeft opgehoogd was de tweede master die ik heb gedaan. Ik kreeg toen geen aanvullende beurs meer en de studie journalistiek bleek ook een stuk zwaarder dan de studie antropologie die ik daarvoor deed, waardoor ik er geen vast bijbaantje naast kon hebben en veel geld leende. Ook ben ik twee keer voor langere tijd in het buitenland geweest voor mijn studie. Dan gaat het extra hard, want dan werk je tijdelijk even helemaal niet en in het buitenland geef je ook snel meer geld uit dan in Nederland.
Was je toen veel bezig met geld of je studieschuld?
Nee, ik maakte me in het begin helemaal geen zorgen over mijn studieschuld, omdat ik echt van alle kanten hoorde “dit is echt een hele relaxte schuld. Gunstige voorwaarden. En als je straks geld verdient, dan betaal je het zo terug”. Sowieso was ik alleen bezig met geld op de korte termijn: wat komt er in en hoeveel gaat er uit? Kan ik de huur betalen en af en toe wat leuks doen? Toen ik ging studeren had mijn moeder me geleerd om te budgetteren, maar dat liet ik na een tijdje ook los. Ik vond die studiefinanciering vooral heel relaxed, want daardoor kon ik wel een beetje lekker leven. Dat mijn studieschuld ook lange termijn gevolgen zou hebben, daar was ik totaal niet mee bezig.
Je zag je studiefinanciering dus als inkomen en niet echt als een lening?
Klopt! In het begin had ik wel door dat het een lening was, maar zo voelde het niet voor mij. Ook kreeg ik nog een beurs van, als ik het me goed herinner, €450 per maand wat ik niet terug zou hoeven te betalen als ik mijn diploma op tijd zou halen, wat uiteindelijk ook is gelukt.
Had je op dat moment enig idee met wat voor studieschuld je na je studie zou eindigen?
Nee, nee, dat rekende ik ook niet uit. Ik was totaal niet bezig met de lange termijn of het grotere plaatje. Wat ik daar vooral erg aan vind is dat ik 20 jaar geleden heb gestudeerd, en toen niet wist met wat voor studieschuld ik zou eindigen en me daar niet van bewust was. Als ik studenten van nu hoor, is er ondertussen niks veranderd en is dat nog steeds een groot probleem! Het is super goed dat de mogelijkheid om geld te lenen voor je studie er is, maar er moet ook educatie bij, zodat studenten goede keuzes kunnen maken. Een soort rekentool waarmee je kan spelen met hoeveel je wil lenen per maand, hoe lang je studeert en met wat voor studieschuld je dan eindigt lijkt me bijvoorbeeld heel nuttig.
Zou je met de kennis van nu anders zijn omgegaan met geld tijdens je studententijd?
Mijn eerste gedachte is om te kijken of studeren ook zonder studieschuld kan, maar ik weet niet of dat zou lukken met het leenstelsel nu. Iets wat ik wel echt anders zou hebben gedaan is een goedkopere kamer nemen die niet in de binnenstad lag of die kleiner was. Ik zou er ook een sport van maken om te kijken of ik mijn kosten zo laag mogelijk zou kunnen houden, zodat ik niet (of veel minder) zou hoeven lenen. Ook zou ik uitzoeken met wat voor studieschuld ik uiteindelijk zou afstuderen en een plan maken om dat af te lossen. Tegelijkertijd ben ik wel blij dat ik veel naar het buitenland ben geweest, want ik heb daar ontzettend veel van geleerd. Ik ben daar echt volwassen van geworden.
Hoe hoog zou je studieschuld in dat geval zijn geworden denk je?
Hopelijk €0! Maar als naar het buitenland gaan een kleine studieschuld van €5.000 tot €10.000 zou veroorzaken, zou ik dat er wel voor over hebben. Ik denk dat het zoveel oplevert om de wereld te zien en je te realiseren dat Nederland niet het middelpunt is. Daardoor ga je heel anders naar de wereld kan kijken. Dat zou ik echt niet willen missen! Tegenwoordig zijn er natuurlijk ook meer manieren om online geld te verdienen, ook als je in het buitenland bent, dus misschien zou ik daar wel helemaal niet voor hoeven te lenen. €10.000 is natuurlijk nog steeds een hoge studieschuld, maar dan heb je al een heel ander scenario dan waar ik nu uiteindelijk op ben uitgekomen. Als je dan één of twee jaar na je afstuderen flink aan de bak gaat, is dat nog wel te doen.
Wat is de belangrijkste les die je hebt geleerd van je studieschuld?
Het is een beetje een filosofische die niet direct over geld gaat, maar waar ik wel veel van heb geleerd: er is ontzettend veel advies in de wereld is, maar je kunt dat ook gewoon negeren zodat je kan gaan experimenteren met wat voor jou werkt. Met betrekking tot je studieschuld zeggen de meeste mensen bijvoorbeeld dat je die zo langzaam mogelijk moet aflossen omdat dat financieel gezien het slimst zou zijn, maar daar ben ik het niet mee eens. Een hypotheek met een hoge studieschuld is veel lastiger. Ook voelde het voor mij gewoon niet goed om een hoge studieschuld met me mee te slepen. Ik wil daar ook niet mee zeggen dat dat voor iedereen een goede oplossing is, maar vooral dat iedereen zelf moet experimenteren wat een goede oplossing is. Voor mij bleek die onconventionele oplossing van extra snel aflossen supergoed te werken.
Dat versneld aflossen heb je eerst niet gedaan toch?
Ik heb dat heel lang niet gedaan inderdaad. Over de eerste €20.000 aflossen heb ik ruim 10 jaar gedaan. Daarna loste ik ineens €15.000 per jaar af, twee jaar lang. En toen was ik klaar!
Wat was het moment waarop je besloot om je studieschuld versneld af te gaan lossen?
Ik had een kinderwens en daar had ik geld voor nodig. Toen ben ik begonnen met budgetteren met You Need a Budget (YNAB). Daar had ik een vriend over gehoord en die was er lyrisch enthousiast over. Die heb ik eerst heel hard uitgelachen, omdat ik hoorde dat hij ervoor betaalde. Toen dacht ik echt “haha jij sukkel, betalen voor een budgetapp”. Maar toen ik YNAB eenmaal zelf ging gebruiken merkte ik al meteen dat het goed werkte en had ik binnen een paar maanden het geld bij elkaar. Dat was ook het moment waarop ik echt een beetje wakker werd. Dat ik dat geld zo snel bij elkaar had gespaard was sowieso fijn, want ik had aan het begin echt geen idee hoe lang ik erover zou doen, maar daarna dacht ik ook “oh maar als dit zo snel kan, waarom los ik mijn studieschuld dan niet sneller af?”
Je merkte dus dat je het kon en toen ging je het ook echt doen. Kwam dat doordat je meer vertrouwen in jezelf had?
Ja, ik had me er eerst gewoon bij neergelegd dat ik financieel nooit heel sterk zou worden, maar dat dat niet erg was, want zonder geld is het leven ook leuk. Nu denk ik dat dat laatste nog steeds waar is, maar ik kan wel goed worden met geld! Dat had ik eerst niet door.
Dat klinkt alsof je money mindset flink verbeterd is!
Euh ja. Ik vind money mindset zo’n ingewikkeld begrip, want het voelt als zo’n gehypet iets waar ik eigenlijk een hekel aan heb. Maar ondertussen is het is het wel waar, want ik dacht eerst “ik ben niet goed met geld en ik ga nooit goed met geld worden” en dat denk ik nu niet meer. Zelfs binnen een maand kan je al verbetering zien! Uiteindelijk is het voor het maken van grote stappen belangrijk dat je iets vindt dat je vol kunt houden.
Welke tips zou jij meegeven aan huidige studenten?
Ga kijken of die lening omlaag kan. Ook kleine beetjes helpen! Zorg dat je altijd weet hoeveel je leent en waar je op uitkomt als je eenmaal bent afgestudeerd. Realiseer je ook dat de rente weer omhoog gaat. Het is niet bekend wanneer, maar hij zal weer omhoog gaan en dan baal je echt ontzettend als je nog een grote studieschuld hebt uitstaan. Ik hoor vaak dat mensen denken dat de rente voor hun studieschuld voor altijd 0% is. Dat is niet zo! Tijdens je studie wordt het rentepercentage elk jaar opnieuw vastgesteld, en als je eenmaal bent afgestudeerd wordt dat eens in de 5 jaar gedaan. Als we geluk hebben blijft de rente nog heel lang 0%, maar o jongens, ik heb zoveel rente betaald in het begin!
Ga ook tijdens je studententijd al experimenteren met gratis of goedkoop leuke dingen doen met je vrienden. Bijvoorbeeld thuis Netflixen in plaats van naar de bioscoop, samen (leren) koken in plaats van uit eten gaan of afhalen, dat soort dingen. Tijdens je studententijd zit je financieel gezien vaak in hetzelfde schuitje en kan je samen zuinig aan doen, dat is zoveel makkelijker dan zuinig aan doen als je eenmaal bent afgestudeerd! Praat over geld en je studieschuld met andere studenten. De meeste studenten doen dat geloof ik niet, maar erover praten helpt echt ontzettend, want voor veel studenten met een hoge studieschuld is dat ook mentaal een zware last. Nog een laatste tip, voor iedereen eigenlijk: ga budgetteren, dat helpt ontzettend!
Wil je meer weten over Maaike en op de hoogte blijven van haar (financiële) avonturen? Ze blogt daar openlijk over op Fuck die Studieschuld. De foto is gemaakt door Liselotte Schüren.
