Studieschuld (deels) laten kwijtschelden? Dit zijn je opties

First things first: Normaal gesproken moet je gewoon je hele studieschuld terugbetalen! Maar ik snap ook dat je, zeker als je tijdens het leenstelsel hebt gestudeerd, extra gemotiveerd bent om niet méér terug te betalen dan nodig is. Enter de kwijtschelding van je studieschuld! In deze blog leg ik uit welke opties er zijn en hoe je daar gebruik van kan maken. Aanvullingen en extra informatie zijn trouwens erg welkom! Die kunnen dan worden toegevoegd aan deze blog. Hoe vollediger de informatie is, hoe meer mensen er gebruik van kunnen maken!

Deel deze blog:

Gedeeltelijke kwijtschelding van je studieschuld: de prestatiebeurs

Vrijwel iedere student bouwt een studieschuld op bij DUO (Dienst Uitvoering Onderwijs) die bij het behalen van je diploma wordt kwijtgescholden: de prestatiebeurs! Onder het oude basisbeurs stelsel vielen de basisbeurs, de aanvullende beurs en het studentenreisproduct daar onder. In het nieuwe stelsel, het leenstelsel, zijn dat alleen nog die laatste twee, de aanvullende beurs en het studentenreisproduct. Wanneer je je diploma behaalt binnen de gestelde termijn (voor hbo- en wo-studenten is dat binnen 10 jaar vanaf de eerste maand dat je studiefinanciering hebt ontvangen), wordt dit bedrag in mindering gebracht op je studieschuld en hoef je dit niet terug te betalen. Wanneer je je diploma niet in 10 jaar haalt moet je in de meeste gevallen je volledige studiefinanciering terugbetalen. Het aantal jaren studiefinanciering dat omgezet wordt in een gift, hangt af van het diploma dat door de student behaald wordt. Er wordt gerekend met het minimale aantal jaar dat over een opleiding gedaan kan worden om te berekenen welk bedrag van de studiefinanciering wordt omgezet in een gift: vier jaar voor een hbo-bachelor en drie jaar voor een wo-bachelor.

Kwijtschelding van de prestatiebeurs voor mbo-studenten

De prestatiebeurs is niet van toepassing op studenten die mbo niveau 1 of 2 doen. Voor deze studenten worden de onderdelen van de studieschuld, namelijk de basisbeurs, de aanvullende beurs en het reisproduct, altijd omgezet in een gift. Als een student mbo 3 of 4 doet, worden zowel de basisbeurs, de aanvullende beurs en het reisproduct een gift, als er een diploma voor minstens niveau 3 binnen 10 jaar wordt behaald vanaf de eerste maand dat de studiefinanciering wordt ontvangen. Het verschil tussen de prestatiebeurs voor studenten op het hbo of de universiteit en studenten op het mbo, is dat voor studenten op het hbo of de universiteit alleen het reisproduct en de aanvullende beurs een prestatiebeurs zijn en de basisbeurs dus niet. 

Lees ook: Je studieschuld aflossen door een ruilspel? Max Koedijk van Stufi Strijder doet het!

Kwijtschelding van de prestatiebeurs voor deeltijdstudenten

Ook voor deeltijdopleidingen is de prestatiebeurs van toepassing. De aanvullende beurs en het reisproduct kunnen een gift worden, onder voorwaarde dat het diploma dat in deeltijd behaald wordt, gelijk is aan het diploma voor de voltijdopleiding. Het volgen van een deeltijd- of duale opleiding kan ook gunstig zijn voor de hoogte van je studieschuld, omdat je tijdens je studie ook werkt. Mocht je daar meer over willen weten, lees dan deze blog

Wat als afstuderen binnen de gestelde termijn (net) niet lukt?

Mocht je het om bepaalde redenen (net) niet halen om af te studeren binnen de verplichte termijn, dan kan je DUO vragen om hier soepeler in te zijn. De eerste stap in dit proces is meestal om contact op te nemen met de decaan van je opleiding. Samen met hem of haar kan je dan contact opnemen met DUO om te bespreken wat je opties zijn.

Wanneer wordt je studieschuld kwijtgescholden?

Het geld wat je leent bij DUO wordt helaas niet omgezet in een gift als je afstudeert. Dit bedrag moet in principe altijd worden terugbetaald, maar je krijgt kwijtschelding in de volgende gevallen:

Kwijtschelding voor gedupeerden van de toeslagenaffaire

Ben jij en/of je ouders slachtoffer geworden van de toeslagenaffaire? Dan wordt jouw studieschuld helemaal kwijtgescholden. Hiervoor moet wel eerst worden vastgesteld dat jij een gedupeerde bent, en voor zover ik weet verloopt dat proces helaas nog niet helemaal soepeltjes. Neem hiervoor contact op met DUO, de Belastingdienst en/of het Serviceteam Gedupeerden Kinderopvang-toeslag.

Lees ook: Zo hoog is de gemiddelde studieschuld écht!

Kwijtschelding vanwege medische redenen

Hoewel kwijtschelding vanwege medische redenen volgens DUO alleen in uitzonderlijke situaties voorkomt, schijnt het wel zo te zijn dat veel mensen van deze kwijtscheldingsregeling gebruik kunnen maken. Francien Regelink heeft hier bijvoorbeeld ervaring mee en heeft er een hoofdstuk aan gewijd in haar nieuwe boek. Kwijtschelding aanvragen op basis van medische gronden gaat altijd in samenwerking met DUO en wordt per situatie beoordeeld. Er is geen vaste richtlijn hierover bekend, maar hierbij is het sowieso nodig om contact op te nemen met de decaan van je studie. Je decaan zal je dan verder begeleiden bij het aanvragen. Ook heb je hiervoor een medische verklaring nodig van een zorgverlener. PS: Ook op basis van niet-fysieke medische redenen zoals o.a. AD(H)D, depressie, PTSS, autisme en andere psychische problemen kan DUO je studieschuld (of een deel hiervan) kwijtschelden, dus schrijf deze optie niet te snel af als je denkt dat je van kwijtschelding op basis van medische gronden gebruik zou kunnen maken!

Kwijtschelding bij overlijden

De een-na-laatste reden waardoor jouw studieschuld kwijtgescholden kan worden, is bij je overlijden. Mocht je overlijden terwijl je een studieschuld hebt, dan zijn jouw naasten niet verantwoordelijk voor het terugbetalen van jouw studieschuld. Deze zal volledig worden kwijtgescholden en niet worden afgetrokken van het vermogen dat jij tot op dat moment hebt opgebouwd.  Wanneer er melding is gemaakt van je overlijden bij de burgerlijke stand wordt dit automatisch doorgegeven aan DUO en zal je studieschuld automatisch worden kwijtgescholden.

Kwijtschelding van een eventuele restschuld

De bekendste reden waardoor het leengedeelte van je studieschuld deels kwijtgescholden kan worden, is als de studieschuld nog niet volledig is afgelost in de aflosperiode, maar de aflosperiode wel voorbij is. Het kwijtgescholden bedrag is in dit geval de eventuele restschuld: het bedrag dat nog niet is afgelost in de aflosperiode. Klinkt ideaal, maar hoe weet je dan wanneer de aflosperiode voorbij is?

De aanloopfase

Daarvoor nemen we eerst een kijkje bij hoe het aflossen van de studieschuld in  elkaar zit. Als je geld geleend hebt bij DUO tijdens je studie, dan hoef je niet meteen nadat je klaar bent met je studie te beginnen met het aflossen van je studieschuld. Op de eerstvolgende 1 januari nadat je de studiefinanciering stopzet, begint eerst de zogenoemde aanloopfase. Deze fase duurt twee jaar en hierin hoef je niks af te lossen. Aflossen tijdens deze aanloopfase is wel mogelijk, maar niet verplicht.

Lees ook: Dit zijn de gevolgen van je studieschuld verzwijgen bij je hypotheekaanvraag

De aflosfase

Na de aanloopfase begint de aflosfase. Er wordt dan op basis van jouw studieschuld, je inkomen en het inkomen van een eventuele partner berekend wat je verplichte maandelijkse aflossing is. Afhankelijk van wanneer je bent begonnen met studeren duurt de aflosfase 15 of 35 jaar (het oude stelsel met basisbeurs of het nieuwe stelsel/leenstelsel). Hoeveel je maandelijks verplicht moet aflossen wordt regelmatig aangepast als er iets verandert in je financiële situatie. Dat betekent dat als je veel meer gaat verdienen, je ook automatisch meer zal moeten gaan aflossen, en vice versa.

Kwijtschelding van je restschuld na 15 of 35 jaar

Als je na het aflopen van de aflosfase je studieschuld nog niet volledig hebt afgelost, terwijl je elke maand wél je verplichte aflossing hebt betaald, dan zal het resterende deel van je studieschuld kwijt worden gescholden. Bij het oude stelsel gebeurde dit na 15 jaar, maar bij het nieuwe stelsel (het leenstelsel) gebeurt dit pas na 35 jaar. Kwijtschelding gebeurt alleen als er nog een schuld over is nadat je elke maand het voor jouw berekende minimale aflosbedrag ook daadwerkelijk betaald hebt. Eventuele achterstallige maandbedragen worden nooit kwijtgescholden! Mocht je aan deze voorwaarden hebben voldaan, dan wordt het openstaande bedrag kwijtgescholden. Dat gebeurt automatisch en DUO stuurt je in dat geval daar een bericht over.

Lees ook: Hoe ga je om met de mentale last van een hoge studieschuld?

Conclusie

Je studieschuld wordt dus niet zomaar kwijtgescholden. De prestatiebeurs zorgt ervoor dat een deel van jouw schuld (je aanvullende beurs, je studentenreisproduct en je basisbeurs als je die hebt ontvangen) omgezet wordt in een gift als je je diploma binnen de gestelde termijn haalt. Het bedrag dat je geleend hebt bij DUO moet je vrijwel altijd geheel terugbetalen, tenzij je gedurende de aflosfase van 15 à 35 jaar een dermate laag inkomen hebt dat je minder terugbetaalt. Het heeft dus weinig zin om extra geld te lenen bij ome DUO in de hoop dat je dat later niet terug hoeft te betalen, want die kans is erg klein! Bovendien moet je natuurlijk niet vergeten dat een hoge studieschuld een hoge impact heeft op je hypotheekmogelijkheden. Om de last van een hoge studieschuld ietsje te verlichten mag je wel je studieschuld aftrekken van je vermogen in box 3 bij je aangifte inkomstenbelasting, waardoor je minder vermogensrendementsbelasting hoeft te betalen.

Wist jij al wat de voorwaarden waren voor het (deels) kwijtschelden van jouw studieschuld? 

Deze pagina kan affiliate links bevatten. Als je op deze links klikt of via deze links iets koopt of download, ontvang ik commissie. Dat kost jou niks extra, in sommige gevallen krijg je zelfs iets extra. Je helpt mij er zo enorm mee om Skere Student draaiende te houden, alvast bedankt dus! Hier kan je meer lezen over affiliate links en het gebruik daarvan op Skere Student.

Deel deze blog:

Schrijf je in voor de Skere Student nieuwsbrief

En krijg het ebook 'Iedereen kan beleggen' er gratis bij

7 gedachten over “Studieschuld (deels) laten kwijtschelden? Dit zijn je opties”

  1. Hoi!!

    Wat een interessant stuk! Ik vroeg mij af of er ook een maximaal bedrag is wat wordt kwijtgescholden na je aflosperiode, dus bijvoorbeeld, wat als ik na mijn aflosperiode nog €10.000,- moet terug betalen, kan het dan ook zo zijn dat het maximale bedrag €5.000,- is en dat ik dan alsnog €5.000,- moet betalen?

    Zo ja wat is het maximale bedrag?

    Alvast bedankt!

    1. Dankjewel!! Als je aflosperiode af is gelopen en er staat nog een gedeelte van je schuld open wordt alles wat nog openstaat kwijtgescholden. Dan moet je je wel altijd gewoon aan de regeltjes hebben gehouden enzo, dus als je achterstallige betalingen hebt dan worden die achterstallige betalingen niet kwijtgescholden. Volgens mij zit er ook geen maximum hieraan! Maar als je het echt 100% zeker wil weten kan je het beste DUO bellen. Ben ook wel benieuwd wat zij hierover zullen zeggen, dus als je dat wil delen heel graag 🙂

  2. Ik heb het voor elkaar gekregen om geen cent te hebben afgelost van mijn studieschuld. Mijn leven ging totaal niet als gepland. Het betreft hier een lening van vóór 2012. Over 2 jaar loopt mijn aflosfase van 15 jaar af. Wordt dit ook kwijtgescholden?

    1. Hee Mira!
      Wat rot dat je lezen zo anders liep dan verwacht! Ik ga er vanuit dat wanneer je altijd je minimale aflossing hebt gedaan (wanneer je minimale aflossing op €0 per maand is vastgesteld, telt dat ook), het resterende bedrag dat na 15 jaar nog open staat inderdaad kwijtgescholden wordt! Om het zeker te weten kan je het beste contact opnemen met DUO (vroeger de IB-Groep), zij kennen jouw situatie natuurlijk het beste. Succes 🙂

  3. Studentendecaan

    Helaas staat er veel foute en onvolledige informatie in deze blog (en in het verhaal van Francien). Het is eerder zo dat ‘Hoe vollediger de informatie is, hoe MINDER mensen er gebruik van kunnen maken!’
    Fijn voor wie er wel profijt van heeft, maar DUO en studentendecanen spreken dankzij deze blog veel studenten die helemaal geen aanspraak (meer) kunnen maken op extra kwijtschelding, en dat is voor iedereen knudde.

    Fout in deze blog is bijvoorbeeld: ”Ook voor deeltijdopleidingen is de prestatiebeurs van toepassing. De aanvullende beurs en het reisproduct kunnen een gift worden, onder voorwaarde dat het diploma dat in deeltijd behaald wordt, gelijk is aan het diploma voor de voltijdopleiding.” >>> Bij een deeltijdopleiding kom je niet in aanmerking voor Stufi, bij duaal wel. Een tijdig deeltijddiploma (van een studie met dezelfde nominale duur) kan wel leiden tot het kwijtschelden van de prestatieschuld die je tijdens een voltijd- of duale studie hebt opgebouwd.

    Fout is ook ”Het geld wat je leent bij DUO wordt helaas niet omgezet in een gift als je afstudeert.” >>> dit geldt natuurlijk alleen voor het BIJGELEENDE bedrag, en niet voor de prestatielening (Basis / Aanvullend / OV), die wél worden omgezet in een gift.

    De alinea over ‘ .. als afstuderen binnen de termijn (net) niet lukt’ is nogal vaag. >>>
    Er kan verlenging van de diplomatermijn worden aangevraagd, in elk geval voor de duur van de -door de studentendecaan- erkende vertraging binnen de 10 jrs diplomatermijn. Je hebt dus echt tijdige melding, documentatie en updates bij de studentendecaan nodig om t.z.t. voldoende ondersteund te zijn. De aanvraag kan nog na het afstuderen en na afloop van de 10 jaar worden gedaan; natuurlijk liefst wel voordat je start met aflossen. Uitzonderlijk kan 5 jaar verlenging worden ondersteund in geval van een (ernstige) functiebeperking.

    Kwijtschelding van de prestatielening zonder diploma is mogelijk wanneer de studie niet kan worden afgemaakt als gevolg van STRUCTURELE medische of niet-medische omstandigheden. Meestal betreft dat een functiebeperking, maar heel soms ook een structurele familieomstandigheid (kind moet door overlijden van ouder eerder dan gepland het familiebedrijf overnemen), of een combinatie van erkende vertraging met opheffing van een ‘zeldzame’ opleiding.

    Kwijtschelding van een deel van het bijgeleende bedrag is soms mogelijk op basis van achteraf door de studentendecaan erkende vertraging door structurele of tijdelijke medische omstandigheden tijdens de prestatiebeursjaren (dus niet tijdens de leenjaren daarna), onder voorwaarde dat je wel afstudeert natuurlijk, en voor zover je nog niet eerder een verlenging van de prestatiebeurs HO hebt gehad. Heb je al direct tijdens je prestatiebeursperiode verlenging gekregen, of had je ten tijde van de verlenging nog niets bijgeleend, dan krijg je de verlenging gewoon als prestatielening en valt er van een bijgeleend bedrag niets om te zetten in prestatielening en in een gift bij afstuderen.

    Kwijtschelding van het gehele bijgeleende bedrag is zeer uitzonderlijk, en kan alleen als een structurele omstandigheid ‘ontstaat, wordt geconstateerd, of verergert’ tijdens de studie, en als de betreffende studie daardoor -naar het oordeel van de studentendecaan- niet kan worden afgemaakt, maar wel een specifieke andere ‘passender’ studie. (denk bijvoorbeeld aan het verliezen van een paar vingers tijdens een studie tandheelkunde, waarna blijkt dat je nog wel een studie bedrijfskunde kunt afronden; of als blijkt dat het afstuderen ondanks allerlei voorzieningen niet te doen is vanwege je autisme, maar dat een passender opleiding wel zou kunnen worden afgerond)

    Er bestaan wel degelijk criteria voor de DUO uitzonderingen. Je hebt voor de informatie echt niet het boek van Francien nodig;
    Kijk gewoon bij DUO https://duo.nl/particulier/studievertraging/
    (deze link s.v.p. plaatsen onder het kopje ‘Kwijtschelding vanwege medische redenen’)

    Verder is het belangrijk om een studiebelemmerende omstandigheid tijdig tijdens je studie -en zo nodig herhaald- te bespreken met je studentendecaan. Achteraf is het verband tussen je situatie en de studievertraging -of het niet kunnen afronden- soms erg lastig vast te stellen, of is de studievoortgangsadministratie helemaal niet meer beschikbaar. De juiste feiten en argumenten tellen, en drammen helpt niet.
    DUO houdt voor de verzoeken een uiterste termijn aan van 15 jaar vanaf de start van je studiefinanciering. Je kunt bij afwijzing op grond van ‘te laat verzoek’ wel bezwaar maken, bijv. als je pas later een diagnose kreeg van een aandoening die er al vanaf veel eerder was, en die -naar het oordeel van de studentendecaan- de studievertraging of ‘moeten stoppen’ verklaart. Handig als je studentendecaan zo’n argument al in het verzoek kan aangeven.

    Tenslotte; kijk voor de juiste info over aflossen ook bij DUO:
    https://duo.nl/particulier/studieschuld-terugbetalen/
    (zet deze link s.v.p. bij het stuk over aflossen)

    Veel Succes

  4. Hoii,

    Momenteel ben ik bezig met DUO om mijn studieschuld af te lossen wegens medische redenen. Ik zat op het MBO als BOL student. Nu ik me steeds een beetje beter begin te voelen denk ik eraan om weer naar school te gaan, maar kan deze schuld dan weer opduiken als ik het met DUO geregeld heb en aan een nieuwe opleiding begin?

Laat een reactie achter

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze pagina kan affiliate links bevatten. Als je op deze links klikt of via deze links iets koopt of download, kost dat jou niks extra, maar je helpt Skere Student er wel mee om de website draaiende te houden. Alvast bedankt dus :) Hier kan je meer lezen over het gebruik van affiliate links op Skere StudentOok belangrijk om te onthouden: Beleggen kent risico’s. Je kunt je inleg verliezen.

Samenwerken?

Stuur een email om de mogelijkheden te bespreken