Vrijwel iedere student bouwt een studieschuld op bij DUO (Dienst Uitvoering Onderwijs) die bij het behalen van je diploma wordt kwijtgescholden: de prestatiebeurs! Onder het huidige stelsel vallen de basisbeurs, de aanvullende beurs en het studentenreisproduct daar onder. In het oude stelsel, het leenstelsel, waren dat alleen die laatste twee, de aanvullende beurs en het studentenreisproduct. Wanneer je je diploma behaalt binnen de gestelde termijn (voor HBO- en WO-studenten is dat binnen 10 jaar vanaf de eerste maand dat je studiefinanciering hebt ontvangen), wordt dit bedrag in mindering gebracht op je studieschuld en hoef je dit niet terug te betalen. Wanneer je je diploma niet in 10 jaar haalt, moet je in de meeste gevallen je volledige studiefinanciering terugbetalen. Het aantal jaren studiefinanciering dat omgezet wordt in een gift, hangt af van het diploma dat je behaalt. Er wordt gerekend met het minimale aantal jaar dat over een opleiding gedaan kan worden om te berekenen welk bedrag van de studiefinanciering wordt omgezet in een gift: vier jaar voor een hbo-bachelor en drie jaar voor een wo-bachelor.
Extra informatie voor MBO-studenten
De prestatiebeurs is niet van toepassing op studenten die MBO niveau 1 of 2 doen. Voor deze studenten worden de onderdelen van de studieschuld, namelijk de basisbeurs, de aanvullende beurs en het reisproduct, altijd omgezet in een gift. Als een student MBO 3 of 4 doet, worden zowel de basisbeurs, de aanvullende beurs en het reisproduct een gift, als er een diploma voor minstens niveau 3 binnen 10 jaar wordt behaald vanaf de eerste maand dat de studiefinanciering wordt ontvangen. Tijdens het leenstelsel ontvingen MBO studenten ook een basisbeurs, in tegenstelling tot HBO en WO studenten.
Lees ook: Je studieschuld aflossen door een ruilspel? Max Koedijk van Stufi Strijder doet het!
Extra informatie voor BBL, duale en deeltijd-studenten
Ook voor duale opleidingen is de prestatiebeurs van toepassing. De basisbeurs, de aanvullende beurs en het studenten-ov kunnen een gift worden, onder voorwaarde dat het diploma dat behaald wordt, gelijk is aan het diploma voor de voltijdopleiding. Bij een BBL en deeltijdopleiding kom je niet in aanmerking voor studiefinanciering, bij een duale opleiding wel. Een deeltijddiploma (van een studie met dezelfde nominale duur) dat je op tijd haalt, kan wel leiden tot het kwijtschelden van je prestatiebeursschuld die je tijdens een eerdere/andere voltijd- of duale studie hebt opgebouwd. Het volgen van een deeltijd- of duale opleiding kan trouwens heel goed zijn voor de hoogte van je studieschuld, omdat je tijdens je studie ook werkt – en dus geld verdient! Wil je daar meer over weten, lees dan deze blog.
Wat als afstuderen binnen de gestelde termijn (net) niet lukt?
Mocht je het om bepaalde redenen (net) niet halen om af te studeren binnen de verplichte termijn, dan betekent dat normaal gesproken dat je prestatiebeurs niet wordt kwijtgescholden. Maar er zijn uitzonderingen! Je kan DUO namelijk vragen om hier soepeler in te zijn. De eerste stap in dit proces is meestal om contact op te nemen met de decaan van je opleiding. Samen met hem of haar kan je dan contact opnemen met DUO om te bespreken wat je opties zijn.
Wanneer wordt je studieschuld kwijtgescholden?
Het geld wat je leent bij DUO onder de rentedragende lening en het collegegeldkrediet wordt helaas niet vaak omgezet in een gift als je afstudeert. Dit bedrag moet dus in principe altijd worden terugbetaald, maar je kunt wel pleiten voor kwijtschelding in de volgende gevallen:
1. Kwijtschelding voor gedupeerden van de toeslagenaffaire
Ben jij en/of je ouders slachtoffer geworden van de toeslagenaffaire? Dan wordt jouw studieschuld helemaal kwijtgescholden. Hiervoor moet wel eerst worden vastgesteld dat jij een gedupeerde bent, en voor zover ik weet verloopt dat proces helaas nog niet helemaal soepeltjes. Neem hiervoor contact op met DUO, de Belastingdienst en/of het Serviceteam Gedupeerden Kinderopvang-toeslag.
Lees ook: Zo hoog is de gemiddelde studieschuld écht!
2. Kwijtschelding vanwege medische redenen
Hoewel kwijtschelding vanwege medische redenen volgens DUO alleen in uitzonderlijke situaties voorkomt, heb ik van horen zeggen dat dit de een-na-populairste manier is die succesvol gebruikt wordt om studieschulden (deels) te laten kwijtschelden. Kwijtschelding aanvragen op basis van medische gronden gaat altijd in samenwerking met DUO en wordt per situatie beoordeeld. Er is geen vaste richtlijn hierover, maar het is voor zover ik weet sowieso nodig om contact op te nemen met de decaan van je studie. Je decaan kan je dan verder begeleiden bij het aanvragen van de kwijtschelding bij DUO. Ook heb je hiervoor een medische verklaring nodig van een zorgverlener. Goed om te weten: Ook op basis van niet-fysieke medische redenen zoals o.a. AD(H)D, depressie, PTSS, autisme en andere psychische problemen kan DUO je studieschuld (of een deel hiervan) kwijtschelden. Schrijf deze optie dus niet te snel af! In het ergste geval wijst DUO of je studentendecaan je aanvraag af dus dan heb je ook niks verloren.
3. Kwijtschelding bij overlijden
De een-na-laatste reden waardoor jouw studieschuld kwijtgescholden kan worden, is bij je overlijden. Mocht je overlijden terwijl je een studieschuld hebt, dan zijn jouw naasten niet verantwoordelijk voor het terugbetalen van jouw studieschuld. Deze zal volledig worden kwijtgescholden en niet worden afgetrokken van het vermogen dat jij tot op dat moment hebt opgebouwd. Wanneer er melding is gemaakt van je overlijden bij de burgerlijke stand wordt dit automatisch doorgegeven aan DUO en zal je studieschuld automatisch worden kwijtgescholden.
4. Kwijtschelding van een eventuele restschuld
De populairste reden waardoor het leengedeelte van je studieschuld deels kwijtgescholden kan worden, is als je je studieschuld nog niet volledig hebt afgelost in de aflosperiode, maar je aflosperiode wel voorbij is. Het kwijtgescholden bedrag is in dit geval de schuld die nog open staat bij DUO: het bedrag dat nog niet is afgelost in de aflosperiode. Klinkt ideaal, maar hoe weet je dan wanneer de aflosperiode voorbij is?
De aanloopfase
Daarvoor nemen we eerst een kijkje bij hoe het aflossen van de studieschuld in elkaar zit. Als je geld geleend hebt bij DUO tijdens je studie, dan hoef je niet meteen nadat je klaar bent met je studie te beginnen met het aflossen van je studieschuld. Op de eerstvolgende 1 januari nadat je de studiefinanciering stopzet, begint eerst de zogenoemde aanloopfase. Deze fase duurt twee jaar en hierin hoef je niks af te lossen. Aflossen tijdens deze aanloopfase is wel mogelijk, maar niet verplicht.
Lees ook: Dit zijn de gevolgen van je studieschuld verzwijgen bij je hypotheekaanvraag
De aflosfase
Na de aanloopfase begint de aflosfase. Er wordt dan op basis van jouw studieschuld, je inkomen en het inkomen van een eventuele partner berekend wat je verplichte maandelijkse aflossing is. Afhankelijk van wanneer je bent begonnen met studeren duurt de aflosfase 15 of 35 jaar. Het oude basisbeursstelsel heeft hierbij een aflosfase van 15 jaar, het leenstelsel en het nieuwe basisbeursstelsel 35 jaar. Hoeveel geld je maandelijks verplicht moet aflossen bij DUO wordt regelmatig aangepast als er iets verandert in je financiële situatie. Dat betekent dat als je veel meer gaat verdienen, je ook automatisch meer van je studieschuld zal moeten gaan aflossen, en vice versa.
Kwijtschelding van je restschuld na 15 of 35 jaar
Als je na het aflopen van de aflosfase je studieschuld nog niet volledig hebt afgelost, terwijl je elke maand wél je verplichte aflossing hebt betaald, dan zal het resterende deel van je studieschuld kwijt worden gescholden. Bij het oude basisbeurs stelsel gebeurde dit na 15 jaar, maar bij het nieuwe basisbeurs stelsel en bij het leenstelsel gebeurt dit pas na 35 jaar. Kwijtschelding gebeurt alleen als er nog een schuld over is nadat je elke maand het voor jouw berekende minimale aflosbedrag ook daadwerkelijk betaald hebt. Eventuele achterstallige maandbedragen worden nooit kwijtgescholden! Mocht je aan deze voorwaarden hebben voldaan, dan wordt het openstaande bedrag kwijtgescholden. Dat gebeurt automatisch en DUO stuurt je in dat geval daar een bericht over.
Lees ook: Hoe ga je om met de mentale last van een hoge studieschuld?
Conclusie
Je studieschuld wordt dus niet zomaar kwijtgescholden. De prestatiebeurs zorgt ervoor dat een deel van jouw schuld (je aanvullende beurs, je studentenreisproduct en je basisbeurs) omgezet wordt in een gift als je je diploma binnen de gestelde termijn haalt. Het bedrag dat je geleend hebt bij DUO moet je vrijwel altijd geheel terugbetalen, tenzij je gedurende de aflosfase van 15 à 35 jaar een dermate laag inkomen hebt dat je minder terugbetaalt.
Is het dan slim om maximaal te lenen in de hoop dat je dat geld later niet meer terug hoeft te betalen? Persoonlijk zou ik dat niet doen, want de kans dat je niet alles terug hoeft te betalen is erg klein! Hoeveel je moet terugbetalen is namelijk gekoppeld aan je inkomen. Als jouw minimale aflossingsbedrag heel laag is, betekent dat ook dat je maar heel weinig verdient! En goed geld verdienen willen we allemaal juist wél, toch? Bovendien moet je niet vergeten dat een hoge studieschuld een grote impact heeft op je hypotheekmogelijkheden. Om de last van een hoge studieschuld iets te verlichten mag je wel je studieschuld aftrekken van je vermogen in box 3 bij je aangifte inkomstenbelasting, waardoor je minder vermogensrendementsbelasting hoeft te betalen, maar ook dat is wat mij betreft geen reden om voor een zo hoog mogelijke studieschuld te gaan.
Wist jij al wat de voorwaarden waren voor het (deels) kwijtschelden van jouw studieschuld?
PS: Een tijd geleden gingen een aantal video’s van Francien Regelink viral waarin ze vertelde over het (gedeeltelijk) laten kwijtschelden van je studieschuld door een ‘functiebeperkende omstandigheid’. Voor zover ik weet, deel ik in deze blog dezelfde informatie die zij betaald aanbied. Doe daarmee wat je wil 😉
12 gedachten over “Studieschuld (deels) laten kwijtschelden? Dit zijn je opties”
Hoi!!
Wat een interessant stuk! Ik vroeg mij af of er ook een maximaal bedrag is wat wordt kwijtgescholden na je aflosperiode, dus bijvoorbeeld, wat als ik na mijn aflosperiode nog €10.000,- moet terug betalen, kan het dan ook zo zijn dat het maximale bedrag €5.000,- is en dat ik dan alsnog €5.000,- moet betalen?
Zo ja wat is het maximale bedrag?
Alvast bedankt!
Dankjewel!! Als je aflosperiode af is gelopen en er staat nog een gedeelte van je schuld open wordt alles wat nog openstaat kwijtgescholden. Dan moet je je wel altijd gewoon aan de regeltjes hebben gehouden enzo, dus als je achterstallige betalingen hebt dan worden die achterstallige betalingen niet kwijtgescholden. Volgens mij zit er ook geen maximum hieraan! Maar als je het echt 100% zeker wil weten kan je het beste DUO bellen. Ben ook wel benieuwd wat zij hierover zullen zeggen, dus als je dat wil delen heel graag 🙂
Ik heb het voor elkaar gekregen om geen cent te hebben afgelost van mijn studieschuld. Mijn leven ging totaal niet als gepland. Het betreft hier een lening van vóór 2012. Over 2 jaar loopt mijn aflosfase van 15 jaar af. Wordt dit ook kwijtgescholden?
Hee Mira!
Wat rot dat je lezen zo anders liep dan verwacht! Ik ga er vanuit dat wanneer je altijd je minimale aflossing hebt gedaan (wanneer je minimale aflossing op €0 per maand is vastgesteld, telt dat ook), het resterende bedrag dat na 15 jaar nog open staat inderdaad kwijtgescholden wordt! Om het zeker te weten kan je het beste contact opnemen met DUO (vroeger de IB-Groep), zij kennen jouw situatie natuurlijk het beste. Succes 🙂
Helaas staat er veel foute en onvolledige informatie in deze blog (en in het verhaal van Francien). Het is eerder zo dat ‘Hoe vollediger de informatie is, hoe MINDER mensen er gebruik van kunnen maken!’
Fijn voor wie er wel profijt van heeft, maar DUO en studentendecanen spreken dankzij deze blog veel studenten die helemaal geen aanspraak (meer) kunnen maken op extra kwijtschelding, en dat is voor iedereen knudde.
Fout in deze blog is bijvoorbeeld: ”Ook voor deeltijdopleidingen is de prestatiebeurs van toepassing. De aanvullende beurs en het reisproduct kunnen een gift worden, onder voorwaarde dat het diploma dat in deeltijd behaald wordt, gelijk is aan het diploma voor de voltijdopleiding.” >>> Bij een deeltijdopleiding kom je niet in aanmerking voor Stufi, bij duaal wel. Een tijdig deeltijddiploma (van een studie met dezelfde nominale duur) kan wel leiden tot het kwijtschelden van de prestatieschuld die je tijdens een voltijd- of duale studie hebt opgebouwd.
Fout is ook ”Het geld wat je leent bij DUO wordt helaas niet omgezet in een gift als je afstudeert.” >>> dit geldt natuurlijk alleen voor het BIJGELEENDE bedrag, en niet voor de prestatielening (Basis / Aanvullend / OV), die wél worden omgezet in een gift.
De alinea over ‘ .. als afstuderen binnen de termijn (net) niet lukt’ is nogal vaag. >>>
Er kan verlenging van de diplomatermijn worden aangevraagd, in elk geval voor de duur van de -door de studentendecaan- erkende vertraging binnen de 10 jrs diplomatermijn. Je hebt dus echt tijdige melding, documentatie en updates bij de studentendecaan nodig om t.z.t. voldoende ondersteund te zijn. De aanvraag kan nog na het afstuderen en na afloop van de 10 jaar worden gedaan; natuurlijk liefst wel voordat je start met aflossen. Uitzonderlijk kan 5 jaar verlenging worden ondersteund in geval van een (ernstige) functiebeperking.
Kwijtschelding van de prestatielening zonder diploma is mogelijk wanneer de studie niet kan worden afgemaakt als gevolg van STRUCTURELE medische of niet-medische omstandigheden. Meestal betreft dat een functiebeperking, maar heel soms ook een structurele familieomstandigheid (kind moet door overlijden van ouder eerder dan gepland het familiebedrijf overnemen), of een combinatie van erkende vertraging met opheffing van een ‘zeldzame’ opleiding.
Kwijtschelding van een deel van het bijgeleende bedrag is soms mogelijk op basis van achteraf door de studentendecaan erkende vertraging door structurele of tijdelijke medische omstandigheden tijdens de prestatiebeursjaren (dus niet tijdens de leenjaren daarna), onder voorwaarde dat je wel afstudeert natuurlijk, en voor zover je nog niet eerder een verlenging van de prestatiebeurs HO hebt gehad. Heb je al direct tijdens je prestatiebeursperiode verlenging gekregen, of had je ten tijde van de verlenging nog niets bijgeleend, dan krijg je de verlenging gewoon als prestatielening en valt er van een bijgeleend bedrag niets om te zetten in prestatielening en in een gift bij afstuderen.
Kwijtschelding van het gehele bijgeleende bedrag is zeer uitzonderlijk, en kan alleen als een structurele omstandigheid ‘ontstaat, wordt geconstateerd, of verergert’ tijdens de studie, en als de betreffende studie daardoor -naar het oordeel van de studentendecaan- niet kan worden afgemaakt, maar wel een specifieke andere ‘passender’ studie. (denk bijvoorbeeld aan het verliezen van een paar vingers tijdens een studie tandheelkunde, waarna blijkt dat je nog wel een studie bedrijfskunde kunt afronden; of als blijkt dat het afstuderen ondanks allerlei voorzieningen niet te doen is vanwege je autisme, maar dat een passender opleiding wel zou kunnen worden afgerond)
Er bestaan wel degelijk criteria voor de DUO uitzonderingen. Je hebt voor de informatie echt niet het boek van Francien nodig;
Kijk gewoon bij DUO https://duo.nl/particulier/studievertraging/
(deze link s.v.p. plaatsen onder het kopje ‘Kwijtschelding vanwege medische redenen’)
Verder is het belangrijk om een studiebelemmerende omstandigheid tijdig tijdens je studie -en zo nodig herhaald- te bespreken met je studentendecaan. Achteraf is het verband tussen je situatie en de studievertraging -of het niet kunnen afronden- soms erg lastig vast te stellen, of is de studievoortgangsadministratie helemaal niet meer beschikbaar. De juiste feiten en argumenten tellen, en drammen helpt niet.
DUO houdt voor de verzoeken een uiterste termijn aan van 15 jaar vanaf de start van je studiefinanciering. Je kunt bij afwijzing op grond van ’te laat verzoek’ wel bezwaar maken, bijv. als je pas later een diagnose kreeg van een aandoening die er al vanaf veel eerder was, en die -naar het oordeel van de studentendecaan- de studievertraging of ‘moeten stoppen’ verklaart. Handig als je studentendecaan zo’n argument al in het verzoek kan aangeven.
Tenslotte; kijk voor de juiste info over aflossen ook bij DUO:
https://duo.nl/particulier/studieschuld-terugbetalen/
(zet deze link s.v.p. bij het stuk over aflossen)
Veel Succes
Hoii,
Momenteel ben ik bezig met DUO om mijn studieschuld af te lossen wegens medische redenen. Ik zat op het MBO als BOL student. Nu ik me steeds een beetje beter begin te voelen denk ik eraan om weer naar school te gaan, maar kan deze schuld dan weer opduiken als ik het met DUO geregeld heb en aan een nieuwe opleiding begin?
Hee Roos! Hoe bedoel je precies?
😁 ik heb een verlengde diplomatermijn gekregen, nu in de afronding van me opleiding, wegens medische situatie een verlenging gekregen. Heb wel eerst 5 jaar lang betaald, dit krijg ik allemaal terug wanneer ik een diploma onder hun neus schuif. Ook wordt alles omgezet in een gift(hun woorden) dus eerst zien, dan geloven. Ik val onder de oude regels, maar heb wél 25k boven me hoofd hangen.
Studentendecaan Eindhoven
Eens met de reactie van de studentendecaan die op 11 april 2023 al iets heeft gepost hier. In bovenstaande informatie staan zaken die niet kloppen. Graag zien wij als studentendecanen dat dit wordt aangepast. We willen studenten of oud studenten graag helpen, maar niet complete, of niet juiste informatie verspreiden via social media, zorgt er juist voor dat we veel studenten niet kunnen helpen. We worden dan overspoeld met aanvragen die veel tijd kosten en waarvan een deel kansloos is. Hiermee dupeer je de student die wel aan de voorwaarden voldoet voor een voorziening. Deze moet namelijk enorm lang wachten op hulp.
Concreet: wat klopt er niet in de informatie over je studieschuld laten kwijtschelden?
1) Studenten moet contact opnemen met een ‘decaan’. Dat is niet juist. Een decaan is namelijk een manager bij een faculteit en heeft niets te maken met verzoeken van studenten om compensatie studievertraging. Studenten moeten contact opnemen met een ‘studentendecaan’.
2) Deze hele paragraaf 2) klopt niet:
Kwijtschelding vanwege medische redenen. Daar komt geen studentendecaan aan te pas namelijk.
Dit gaat over het kwijtschelden van je studieschuld na behalen diploma.
Als je tijdens je studie, dus voordat je een diploma haalt, medische omstandigheden of een functiebeperking hebt die voor vertraging zorgt, dan moet je wel contact opnemen met de studentendecaan. De studenten die onder het sociale leenstelsel vielen kunnen dan onder bepaalde voorwaarden, een klein deel van hun studieschuld (ongeveer 1400 euro) kwijtgescholden krijgen.
Wat is volgens DUO de procedure bij kwijtschelding op basis van medische redenen van je resterende studieschuld na behalen diploma:
Kwijtschelding op basis van medische redenen kan alleen als de medisch adviseur van DUO een positief advies geeft. Dit advies wordt gegeven als een debiteur in zijn/haar huidige situatie voldoet aan één van onderstaande gronden:
• De debiteur lijdt aan een terminale ziekte en de verwachting is dat de debiteur binnen een jaar zal overlijden.
• Comapatiënten die langere tijd in coma liggen
• Psychiatrische patiënten die in een uitzichtloze situatie verkeren. Een situatie is bijvoorbeeld uitzichtloos wanneer uit de medische verklaring blijkt dat:
– er geen uitzicht is op verbetering van het functioneren.
– de debiteur niet in staat is om zelfstandig te wonen (hoeft niet te zijn opgenomen in een inrichting).
– alle behandelopties zijn doorlopen.
– de debiteur is niet in staat om adequaat te handelen met betrekking tot persoonlijk, sociaal en administratief functioneren.
• De debiteur is ernstig verstandelijk beperkt. Er is een medische verklaring van de inrichting waaruit blijkt dat er geen zicht is op ontslag uit de inrichting.
Als de klant denkt onder één van deze gronden te vallen, dan kan een verzoek worden ingediend. Medewerkers van DUO doen geen beoordeling hierover. Het is ook niet de bedoeling dat klanten alvast medische informatie opsturen naar DUO. Onze medisch adviseur is de enige die medische informatie mag opvragen.
Het verzoek kan telefonisch, per mail, chat, post of bij de balie van een servicekantoor worden aangenomen en zal worden doorgestuurd naar de betreffende afhandelende afdeling. De klant krijgt vervolgens een brief (voor opvragen medische gegevens) en een akkoordverklaring verlenging afhandeltermijn met twee retourenveloppen met ‘Vertrouwelijk’ erop. Als we de retourenveloppen ontvangen, dan wordt machtiging in de gesloten retourenvelop doorgestuurd naar de medisch adviseur van DUO die contact zal opnemen met de behandelend arts van de klant. Na terugkoppeling van de behandelend arts zal onze medische adviseur een advies uitbrengen.
Ik heb een paar vragen:
-Kan er een overzicht gemaakt worden in de juiste volgorde wat je allemaal moet doen? Dat is een beetje onduidelijk voor mij.
-Hoe zit het als je met meerdere omstandigheden te maken hebt? Bijvoorbeeld een ongeluk maar ook een alcoholverslaving bij een van je ouders en een ouder die een tia heeft gehad? Want bij die laatste twee gaat het niet om mijn medische gegevens die ik zou moeten aanleveren en weet niet of dat überhaupt mag. Maar heb daar heel veel last door ondervonden waardoor m’n studies niet goed (erg moeilijk) konden verlopen en niet heb kunnen afmaken.
Mvg, Maartje
Wat een fijne blog met duidelijke info. Ik heb nog wel 1 vraag; Ik heb jarenlang een laag inkomen gehad, waardoor ik elk jaar op 1 januari bericht kreeg dat ik 0 euro hoefde af te lossen. Nu ik een goede baan heb gevonden moet ik ineens 100 euro per maand gaan af betalen, logisch op zich, maar ik vroeg me af of al die jaren dat ik niets hoefde terug te betalen wel meetellen als aflosjaren? Want dat zijn al bijna 15 jaren namelijk. Ik zie dat ik nog 12 resterende aflosmaanden heb vanaf 1 januari 2025. Wat gebeurt er daarna? Bedankt hoor !
Hee Thomas, dank voor je mooie compliment! Die maanden waarin je €0 hoefde af te lossen vanwege je lage inkomen tellen gewoon mee als aflosjaren. Ik neem even aan dat je altijd netjes hebt afgelost wanneer dat moest, wat betekent dat de studieschuld die over 12 maanden nog open staat bij jou wordt kwijtgescholden! Je kunt ook altijd DUO nog even bellen voor de zekerheid hoe het in jouw situatie zit, maar ik verwacht op basis van jouw verhaal geen ander antwoord van hun 🙂 Groetjes Emma