Ga niet maximaal lenen bij DUO voor je dit weet

Wat is maximaal lenen bij DUO?

Bij DUO, Dienst Uitvoering Onderwijs, kan je geld lenen als je gaat studeren. Dat geld is bedoeld om je studiekosten mee te betalen, maar je kunt er ook je leefkosten mee betalen. En dat is ook zo gek nog niet, want als jij eigenlijk parttime moet werken om alles te kunnen betalen, dan blijft er niet genoeg tijd meer over om te studeren! Naast maximaal lenen, kan je er ook voor kiezen om een kleiner bedrag te lenen bij DUO, bijvoorbeeld €50 of €100 per maand. Dat kan heel handig zijn als je anders net niet rond komt bijvoorbeeld. Een paar jaar geleden was “maximaal lenen = maximaal leven” heel populair. Zelf voeg ik daar ook altijd aan toe dat maximaal lenen niet alleen maximaal leven kan zijn, maar dat het vooral een maximale studieschuld oplevert. En met de bedragen die je maximaal kunt lenen bij DUO is zo’n studieschuld ook echt gigantisch… Gelukkig is de gemiddelde studieschuld van de leenstelsel generatie wat lager!

Hoeveel is maximaal lenen bij DUO?

Hoeveel je maximaal kunt lenen van DUO verschilt ontzettend per situatie. Het hangt namelijk af van vier dingen:

• Welk opleidingsniveau je doet;
• Of je thuis woont of uitwonend bent;
• Hoe hoog je collegegeld is;
• Of je een eventuele aanvullende beurs ontvangt en zo ja, hoe hoog je aanvullende beurs dan is.

In onderstaande tabel staan de maximale bedragen die je kunt lenen bij DUO als je student bent. Dit bestaat uit de rentedragende lening en het “gewone” collegegeldkrediet (voor HBO/WO-ers) à €192,83. Alleen wanneer je collegegeld meer is dan het normale wettelijke collegegeld, kan je meer lenen bij DUO dan wat in de tabel staat, hierover later meer.

Voor vrijwel alle HBO/WO studenten geldt dus dat je maximaal €1.410,79 per maand kunt lenen als je op kamers zit. Woon je nog bij je ouders, dan kun je maximaal €1.065,43 lenen per maand. Voor MBO studenten liggen de bedragen een stukje lager. Als uitwonende MBO student kan je maandelijks maximaal €1.142,63 per maand lenen bij DUO, en als thuiswonende MBO student is dat €725,73 per maand.

Door de basisbeurs en de aanvullende beurs kan je minder lenen

Om het allemaal nog even wat ingewikkelder te maken, komt het heel vaak voor dat je als student (veel) minder kan lenen dan wat in de tabel hierboven staat. Heb jij bijvoorbeeld recht op de nieuwe basisbeurs? Dan moet je dat bedrag aftrekken van het maximale bedrag dat in de tabel hierboven staat. Heb je daarnaast ook nog recht op een (gedeeltelijke) aanvullende beurs? Dan moet je dat bedrag er ook nog vanaf trekken om erachter te komen wat maximaal lenen in jouw situatie precies inhoudt.

Door een dure studie kan je juist meer lenen

Ook zijn er gevallen waarin je als student meer kan lenen dan in de tabel staat. Dat komt door de collegegeldkrediet lening. Hoeveel je kunt lenen met de collegegeldkrediet lening is namelijk gebaseerd op het collegegeld dat je moet betalen voor je studie. In de meeste gevallen is dat het wettelijke collegegeld van €2.314, waarmee het collegegeldkrediet neerkomt op €192,83 per maand. Dat is ook het bedrag dat ik heb gebruikt om de maximale bedragen te berekenen in de tabel. Maar, als jouw collegegeld meer is dan het wettelijk collegegeld, dan kan het zo zijn dat maximaal lenen in jouw geval tóch meer is dan de bedragen die in de tabel staan.

Om de hogere studiekosten te financieren als je een studie doet waarbij je instellingscollegegeld moet betalen, kan je maandelijks 1/12e van het instellingscollegegeld lenen. Je kunt dus sowieso nooit meer collegegeldkrediet lenen dan het bedrag dat je aan collegegeld moet betalen. Er zit wel een maximum op het collegegeldkrediet dat je kunt lenen. Voor schooljaar 2023-2024 is dat €964,17 per maand. Zelfs als 1/12e van het collegegeld van jouw studie meer is dan dat, kan je dus niet meer dan (€964,17 – €192,83) €771,34 per maand lenen bovenop de bedragen die in de tabel staan.

In deze uitzonderingssituatie kun je meer dan €2.000 per maand lenen bij DUO

Als je een hele dure HBO of WO studie doet waarbij het instellingscollegegeld €11.570,04 of meer is, je op kamers woont, je geen basisbeurs krijgt, én je geen recht hebt op een (gedeeltelijke) aanvullende beurs, dan houdt maximaal lenen bij DUO voor jou in dat je €2.182,13 per maand kunt lenen. Dat klinkt leuk, maar als je gaat uitrekenen op wat voor studieschuld je dan na je studie uitkomt, is het een stuk minder leuk.

De impact van maximaal lenen op de hoogte van je studieschuld

Je zou denken dat je studieschuld maandelijks toeneemt met het bedrag dat je leent van DUO, maar dat is niet zo: je studieschuld neemt maandelijks toe met méér dan het bedrag wat je van DUO ontvangt op je bankrekening – zelfs in het nieuwste studiefinancierings stelsel. Zolang je je studie niet hebt afgerond, wordt de waarde van je studenten OV chipkaart namelijk ook opgeteld bij je schuld. Wanneer je je studie binnen 10 jaar afrondt wordt deze prestatiebeurs kwijtgescholden, maar als dat om de een of andere reden niet lukt, moet je dit gedeelte van je studieschuld ook terugbetalen. Momenteel komt het OV reisrecht neer op ongeveer €150 per maand. Dat betekent dat je studieschuld bij maximaal lenen (als je een HBO/WO studie doet met een collegegeldkrediet lening ter hoogte van het wettelijk collegegeld en uitwonend bent) toeneemt met zo’n €1.560,79 per maand. 

Waar moet je op letten als je overweegt om maximaal te gaan lenen bij DUO?

Zoals je wellicht al door had, is maximaal lenen niet zonder gevaren en kan je studieschuld erg snel oplopen als je niet oplet. Dat is mijzelf ook overkomen en dat is echt geen pretje. Dit is dan natuurlijk ook meteen het eerste punt waar je heel goed op moet letten als je overweegt om maximaal te gaan lenen: hoe hard loopt je studieschuld op? Daarnaast moet je ook letten op de rente die geheven wordt over je studieschuld, de invloed van je studieschuld op je hypotheek, een potentiële registratie bij het BKR (Bureau Krediet Registratie) en de invloed van je studieschuld op je gemoedstoestand. In de volgende alinea’s vertel ik je daar meer over.

De rente op je studieschuld staat niet vast

Momenteel wordt er tussen de 0,46% en 1,78% rente berekend over je DUO lening. Maar, dit percentage wordt elk jaar gewijzigd, en de rente gaat flink omhoog in 2024: dan zal de rente tussen de 2,56% en 2,95% liggen. In Groot-Brittannië is de rente van de studieschuld ondertussen al gestegen naar 12% door inflatie. In Nederland zijn de studenten ook bang dat de rente de komende jaren nog verder omhoog gaat. De rente op je studieschuld is namelijk gekoppeld aan de rente van Nederlandse staatsobligaties. Die rente was de afgelopen jaren negatief, maar stijgt nu al een tijdje hard door. Als die stijging de komende tijd doorzet, stijgt de rente op je studieschuld dus ook. In november wordt het rentepercentage voor het jaar daarop bekend gemaakt. Houd er dus rekening mee dat de rente op je studieschuld niet vaststaat als je overweegt om maximaal te gaan lenen. 

De invloed van je studieschuld op je hypotheek

Daarnaast is het belangrijk om te weten dat een studieschuld invloed heeft op het hypotheekbedrag dat je maximaal kan lenen. Een hypotheekverstrekker zal je vragen naar je studieschuld. De hypotheekverstrekker kan de hoogte van je studieschuld zelf niet inzien, maar het is frauderen als je niet eerlijk bent over je studieschuld bij het aanvragen van een hypotheek. Vaak houden hypotheekverstrekkers er standaard rekening mee dat je per maand 0,65% van je studieschuld afbetaalt, maar het precieze percentage verschilt afhankelijk van o.a. onder welke afbetalingsregels je valt, en of je extra aflossingen hebt gedaan. Dit wordt dan meegenomen in de berekening van hoeveel hypotheek je kunt krijgen. Je studieschuld verzwijgen bij je hypotheek aanvraag is trouwens ook niet echt een optie.

Een registratie bij het BKR

Ook is het nog maar de vraag of je studieschuld verzwijgen bij je hypotheekaanvraag überhaupt nog lang mogelijk zal zijn. Er gaan namelijk al lang stemmen op om studieschulden te registreren bij het BKR. Dit register wordt altijd geraadpleegd wanneer mensen een lening afsluiten. Zo kan de kredietverstrekker zien of de aanvrager meer schulden heeft en of diegene de lening wel kan terugbetalen. Wanneer je studieschuld geregistreerd wordt bij het BKR, kun je hier dus niet meer over liegen en wordt niet alleen een hypotheek, maar ook het aangaan van andere leningen een stuk moeilijker én duurder.

De impact van maximaal lenen op je mentale gesteldheid

Ten slotte moet je rekening houden met de impact van een maximale studieschuld op je gemoedsrust. Veel mensen met een hoge studieschuld ervaren hun schuld als een zeer zware last, niet eens zozeer financieel als wel mentaal. Wanneer je tijdens je hele studententijd maximaal leent, is je studieschuld al snel meer dan €70.000. Dat is niet niks en kan zwaar op je wegen. In deze blog kan je meer lezen over het omgaan met de mentale last van een hoge studieschuld, maar voorkomen is natuurlijk beter dan genezen!

Is geld lenen bij DUO dan altijd een slecht idee?

Nee, zeker niet! Lees bijvoorbeeld maar eens deze blog of deze blog. Maar maximaal lenen is eigenlijk bijna nooit nodig. Breng daarom eerst goed in kaart hoeveel geld je nodig hebt voordat je zomaar geld gaat lenen bij DUO, bijvoorbeeld door een kasboek bij te houden. Vraag ook alle toeslagen (huurtoeslag, zorgtoeslag en eenmalige toeslagen, zoals vorig jaar de energietoeslag) en een aanvullende beurs aan, en zoek een bijbaan als je daar tijd voor hebt naast je studie. Als je inkomen hoger is, hoef je minder te lenen. Als je ook nog eens je uitgaven weet te beperken door geld te besparen, is lenen bij DUO misschien zelfs helemaal niet meer nodig!

Veelgestelde vragen over maximaal lenen bij DUO

Wanneer moet je beginnen met het aflossen van je studieschuld?

Nadat jij je studiefinanciering stopzet, begint op 1 januari de ‘aanloopfase’. De aanloopfase is een periode van 2 jaar, waarin je je studieschuld nog niet hoeft terug te betalen, maar als je het zelf graag wil kan het wel. Vanaf het begin van de aanloopfase wordt de rente op je studieschuld steeds voor 5 jaar vastgezet. Als je weer gaat studeren tijdens de aanloopfase, wordt de aanloopfase tijdelijk stopgezet. De aanloopfase begint dan weer na het afronden van deze studie. Nadat de aanloopfase is afgelopen begint je aflosfase, en moet je beginnen met het afbetalen van je studieschuld.

Hoeveel moet je per maand afbetalen?

Hoeveel je per maand moet terugbetalen hangt o.a. af van de hoogte van je schuld, de rente en je inkomen. In de meeste gevallen heb je maximaal 35 jaar de tijd om je studieschuld af te lossen. Je hoeft dan nooit meer dan 4% van je inkomen boven de draagkracht vrije voet te betalen. Als je alleenstaand bent en geen kinderen hebt, is je draagkrachtvrije voet 84% van het minimumloon. Momenteel is het minimumloon 1995 euro per maand. In alle andere situaties is je draagkrachtvrije voet 143% van het minimumloon. 

Hoe werkt het terugbetalen van je lening bij DUO?

Een lening moet je in principe altijd terugbetalen, dus ook het geld dat je hebt geleend van DUO. De basisbeurs, de aanvullende beurs en het studenten-OV zijn een prestatiebeurs. Dit houdt in dat je binnen 10 jaar een diploma moet behalen. Dan hoef je dit niet terug te betalen. Als je geen diploma behaalt, berekent DUO ongeveer 5 euro per dag voor de gehele periode waarin je recht hebt gehad op het studenten-OV. Hierbij wordt er geen rekening gehouden met de dagen dat je niet hebt gereisd met je OV. Heb je je diploma wél binnen 10 jaar gehaald, dan worden je basisbeurs, de aanvullende beurs en het studenten-OV een gift. Je hoeft dan alleen de rentedragende lening en het collegegeldkrediet terug te betalen – als je daar gebruik van hebt gemaakt natuurlijk.

Moet je de aanvullende beurs terugbetalen?

Als je binnen 10 jaar je diploma behaalt, hoef je de aanvullende beurs niet terug te betalen. Als je geen diploma behaald, of niet binnen 10 jaar, moet je het bedrag wel terugbetalen. De aanvullende beurs wordt daarom ook wel een prestatiebeurs genoemd. Je studenten-ov chipkaart met reisrecht is ook een prestatiebeurs. In sommige situaties hoef je de kosten van een aanvullende beurs en het ov niet terug te betalen, ook als je je diploma niet binnen 10 jaar haalt. Lees voor meer informatie deze blog over het (deels) laten kwijtschelden van je studieschuld.